Trang Chính
Phải trả hàng trăm ngàn đồng tiền dịch
vụ băng thông rộng mỗi tháng, nhưng chất lượng đường truyền không hề
được như mong đợi? Sáu bước hướng dẫn sau đây có lẽ sẽ giúp cải thiện
đáng kể tình hình “bi đát” của bạn.
1. Kiểm tra chất lượng đường truyền
Trước khi bắt tay “vọc”, kiểm tra
tốc độ thực đường truyền tải lên/tải xuống của bạn tại các website như
Speedtest.net. Nếu được, thực hiện phép thử tại nhiều thời điểm trong
ngày, đặc biệt vào lúc bạn thường xuyên online. Chú ý rằng tốc độ kết
nối tới các website trong nước và nước ngoài đôi khi khác nhau, thậm chí
với từng quốc gia cũng có sai số đáng kể. Tốc độ tải vào ban đêm cũng
thường nhanh hơn ban ngày.
2. Cập nhật firmware hoặc mua modem/router mới.
Nếu
modem ADSL hoặc cáp đã được vài năm tuổi, bạn có thể yêu cầu nhà cung
cấp dịch vụ (ISP) cấp modem mới, có phí hoặc đôi khi miễn phí nếu chấp
nhận kí hợp đồng ít nhất một năm. Trong trường hợp cable modem, các
modem đời mới dùng chuẩn DOCSIS 2.0 cải thiện rõ rệt tốc độ sử dụng so
với modem dùng chuẩn 1.1 cũ.
Các modem được nhà phát hành cung
cấp theo hợp đồng thường khá khó kiếm cũng như cập nhật firmware mới,
nhưng trong phần lớn trường hợp bạn có thể tự tay làm việc này. Để cập
nhật modem ADSL, vào start > run, gõ cmd và gõ tiếp ipconfig /all.
Dòng default gateway IP thường là số LAN IP của modem bạn – gõ địa chỉ
đó vào trình duyệt web để truy cập vào giao diện điều khiển web của
modem. Bạn cũng có thể tìm số IP này qua sách hướng dẫn sử dụng đi kèm
mỗi modem, cũng như username và password mặc định nếu có.
Sau khi đã login, tìm số firmware tại
trang status, và kiểm tra trên trang chủ của hãng sản xuất có phiên bản
mới chưa. Nếu có, download (tải về) máy tính, và thực hiện các bước cập
nhật thường được hướng dẫn ngay trong modem. Sau khi đã cập nhật thành
công, khởi động lại modem và kiểm tra chất lượng đường truyền của bạn
một lần nữa bằng speedtest.net. Thông thường, ngoài cải thiện tốc độ
download-upload nếu có, modem được cập nhật firmware mới cũng sẽ bớt
“đứt mạng” bất ngờ hoặc các lỗi mất kết nối khó chịu khác.
3. Kiểm tra thông số cài đặt modem
Ngoài
cập nhật firmware, bạn cũng có thể kiểm tra vài thông số như tốc độ tải
tối đa (tải lên: upstream, tải xuống: downstream) có giống hợp đồng đã
kí với ISP hay không. Nếu cảm thấy có gì đó không ổn, gọi điện tới phòng
kĩ thuật-chăm sóc khách hàng của ISP để được giúp đỡ miễn phí.
Ngoài ra, bạn cũng có thể kiểm tra thông
số SN (signal to noise). SN càng cao, đường truyền càng nhiễu, thiếu
ổn định và các gói tin bị gửi lại nhiều lần cho tới khi đến được địa
chỉ. Với đường truyền ADSL chung với đường dây điện thoại, nhiễu 20-30
dB đạt mức tốt, và từ 50 dB trở lên là có vấn đề. Nếu có trình độ kĩ
thuật khá, bạn có thể tìm hiểu thông số này qua hướng dẫn trực tuyến
(http://www.dslreports.com/faq/13915) hoặc sách hướng dẫn sử dụng modem.
4. Kiểm tra chất lượng đường dây
Nếu
tốc độ đường truyền qua Speedtest không được như ý, hoặc nhiễu quá
cao, có lẽ đường dây của bạn đã đến lúc cần bảo trì. Bạn có thể kiểm tra
bằng mắt thường dọc theo đường dây, hoặc đơn giản hơn gọi điện đến
phòng chăm sóc khách hàng của ISP yêu cầu thay dây mới.
Với các
modem ADSL, phần lớn nguyên nhân gây nhiễu là do các thiết bị đàm thoại
dùng chung đường dây. Thông thường nhà cung cấp dịch vụ lắp đặt các bộ
lọc tín hiệu, nhưng đôi khi chúng hoạt động không hiệu quả và cần kiểm
tra lại. Cách tốt nhất, và cũng tốn kém nhất để loại trừ hoàn toàn nhiễu
là gắn một splitter ngay hộp điện thoại, và chạy riêng hai đường điện
thoại-internet từ đó về nhà bạn. Nhà cung cấp dịch vụ cũng có thể “đi
dây” miễn phí cho bạn.
Nguyên do cuối cùng có thể là do các thiết bị điện được tiếp đất không chuẩn, đặc biệt với đường truyền cáp.
5. Tối ưu hoá phần mềm
Sau
khi đã loại trừ mọi nguyên nhân phần cứng, phần mềm và hệ điều hành
cũng cần tối ưu hoá để đạt chất lượng đường truyền tốt nhất. Các phần
mềm như Tweak-XP Pro Premium hay TweakVI Premium
(http://www.totalidea.com/content/downloads.php) sẽ phục vụ bạn hoàn
toàn tự động.
Hệ điều hành Windows Vista không cần tối
ưu hoá như Windows XP do có khả năng thiết lập thông số TCP linh hoạt.
Thay vào đó, người dùng Vista nên để ý tới từng ứng dụng cụ thể, như
Firetune chuyên dành cho FireFox, hoặc Fasterfox – một addon khá nổi
tiếng. Chú ý rằng những phần mềm này thường có tác dụng phụ, ví dụ như
Fasterfox sẽ khiến FireFox chiếm dụng tài nguyên CPU khi nạp trang nhiều
hơn hẳn bình thường. Bạn nên bỏ chút thời gian dùng thử trước khi ra
quyết định.
6. Tăng tốc download
Biện
pháp cuối cùng thực ra khá quen thuộc: sử dụng các phần mềm quản lý quá
trình download. Các phần mềm được sử dụng phổ biến nhất ở Việt Nam là IDM (30 ngày dùng thử), Flashget (miễn phí), Gigaget (miễn phí). Flashget
là ứng cử viên hàng đầu cho dân mạng có nhu cầu download lớn, do miễn
phí và hiệu năng không thua kém nhiều IDM. Người dùng FireFox có add-on
chuyên dành cho download mang tên FlashGot.
vụ băng thông rộng mỗi tháng, nhưng chất lượng đường truyền không hề
được như mong đợi? Sáu bước hướng dẫn sau đây có lẽ sẽ giúp cải thiện
đáng kể tình hình “bi đát” của bạn.
1. Kiểm tra chất lượng đường truyền
Trước khi bắt tay “vọc”, kiểm tra
tốc độ thực đường truyền tải lên/tải xuống của bạn tại các website như
Speedtest.net. Nếu được, thực hiện phép thử tại nhiều thời điểm trong
ngày, đặc biệt vào lúc bạn thường xuyên online. Chú ý rằng tốc độ kết
nối tới các website trong nước và nước ngoài đôi khi khác nhau, thậm chí
với từng quốc gia cũng có sai số đáng kể. Tốc độ tải vào ban đêm cũng
thường nhanh hơn ban ngày.
2. Cập nhật firmware hoặc mua modem/router mới.
Nếu
modem ADSL hoặc cáp đã được vài năm tuổi, bạn có thể yêu cầu nhà cung
cấp dịch vụ (ISP) cấp modem mới, có phí hoặc đôi khi miễn phí nếu chấp
nhận kí hợp đồng ít nhất một năm. Trong trường hợp cable modem, các
modem đời mới dùng chuẩn DOCSIS 2.0 cải thiện rõ rệt tốc độ sử dụng so
với modem dùng chuẩn 1.1 cũ.
Các modem được nhà phát hành cung
cấp theo hợp đồng thường khá khó kiếm cũng như cập nhật firmware mới,
nhưng trong phần lớn trường hợp bạn có thể tự tay làm việc này. Để cập
nhật modem ADSL, vào start > run, gõ cmd và gõ tiếp ipconfig /all.
Dòng default gateway IP thường là số LAN IP của modem bạn – gõ địa chỉ
đó vào trình duyệt web để truy cập vào giao diện điều khiển web của
modem. Bạn cũng có thể tìm số IP này qua sách hướng dẫn sử dụng đi kèm
mỗi modem, cũng như username và password mặc định nếu có.
Sau khi đã login, tìm số firmware tại
trang status, và kiểm tra trên trang chủ của hãng sản xuất có phiên bản
mới chưa. Nếu có, download (tải về) máy tính, và thực hiện các bước cập
nhật thường được hướng dẫn ngay trong modem. Sau khi đã cập nhật thành
công, khởi động lại modem và kiểm tra chất lượng đường truyền của bạn
một lần nữa bằng speedtest.net. Thông thường, ngoài cải thiện tốc độ
download-upload nếu có, modem được cập nhật firmware mới cũng sẽ bớt
“đứt mạng” bất ngờ hoặc các lỗi mất kết nối khó chịu khác.
3. Kiểm tra thông số cài đặt modem
Ngoài
cập nhật firmware, bạn cũng có thể kiểm tra vài thông số như tốc độ tải
tối đa (tải lên: upstream, tải xuống: downstream) có giống hợp đồng đã
kí với ISP hay không. Nếu cảm thấy có gì đó không ổn, gọi điện tới phòng
kĩ thuật-chăm sóc khách hàng của ISP để được giúp đỡ miễn phí.
Ngoài ra, bạn cũng có thể kiểm tra thông
số SN (signal to noise). SN càng cao, đường truyền càng nhiễu, thiếu
ổn định và các gói tin bị gửi lại nhiều lần cho tới khi đến được địa
chỉ. Với đường truyền ADSL chung với đường dây điện thoại, nhiễu 20-30
dB đạt mức tốt, và từ 50 dB trở lên là có vấn đề. Nếu có trình độ kĩ
thuật khá, bạn có thể tìm hiểu thông số này qua hướng dẫn trực tuyến
(http://www.dslreports.com/faq/13915) hoặc sách hướng dẫn sử dụng modem.
4. Kiểm tra chất lượng đường dây
Nếu
tốc độ đường truyền qua Speedtest không được như ý, hoặc nhiễu quá
cao, có lẽ đường dây của bạn đã đến lúc cần bảo trì. Bạn có thể kiểm tra
bằng mắt thường dọc theo đường dây, hoặc đơn giản hơn gọi điện đến
phòng chăm sóc khách hàng của ISP yêu cầu thay dây mới.
Với các
modem ADSL, phần lớn nguyên nhân gây nhiễu là do các thiết bị đàm thoại
dùng chung đường dây. Thông thường nhà cung cấp dịch vụ lắp đặt các bộ
lọc tín hiệu, nhưng đôi khi chúng hoạt động không hiệu quả và cần kiểm
tra lại. Cách tốt nhất, và cũng tốn kém nhất để loại trừ hoàn toàn nhiễu
là gắn một splitter ngay hộp điện thoại, và chạy riêng hai đường điện
thoại-internet từ đó về nhà bạn. Nhà cung cấp dịch vụ cũng có thể “đi
dây” miễn phí cho bạn.
Nguyên do cuối cùng có thể là do các thiết bị điện được tiếp đất không chuẩn, đặc biệt với đường truyền cáp.
5. Tối ưu hoá phần mềm
Sau
khi đã loại trừ mọi nguyên nhân phần cứng, phần mềm và hệ điều hành
cũng cần tối ưu hoá để đạt chất lượng đường truyền tốt nhất. Các phần
mềm như Tweak-XP Pro Premium hay TweakVI Premium
(http://www.totalidea.com/content/downloads.php) sẽ phục vụ bạn hoàn
toàn tự động.
Hệ điều hành Windows Vista không cần tối
ưu hoá như Windows XP do có khả năng thiết lập thông số TCP linh hoạt.
Thay vào đó, người dùng Vista nên để ý tới từng ứng dụng cụ thể, như
Firetune chuyên dành cho FireFox, hoặc Fasterfox – một addon khá nổi
tiếng. Chú ý rằng những phần mềm này thường có tác dụng phụ, ví dụ như
Fasterfox sẽ khiến FireFox chiếm dụng tài nguyên CPU khi nạp trang nhiều
hơn hẳn bình thường. Bạn nên bỏ chút thời gian dùng thử trước khi ra
quyết định.
6. Tăng tốc download
Biện
pháp cuối cùng thực ra khá quen thuộc: sử dụng các phần mềm quản lý quá
trình download. Các phần mềm được sử dụng phổ biến nhất ở Việt Nam là IDM (30 ngày dùng thử), Flashget (miễn phí), Gigaget (miễn phí). Flashget
là ứng cử viên hàng đầu cho dân mạng có nhu cầu download lớn, do miễn
phí và hiệu năng không thua kém nhiều IDM. Người dùng FireFox có add-on
chuyên dành cho download mang tên FlashGot.